ADVISEREN VOOR GEVORDERDEN
over de verleidingen, risico's en grenzen van het vak

Erik de Haan
Koninklijke Van Gorcum, Assen 2005


Samenvatting

Adviseren voor gevorderden is geschreven voor iedereen die van adviseren zijn werk maakt en meer wil weten over dit mooie vak.
Adviseren bestaat al zo lang als de eerste interventies van de slang in het paradijs en de reputatie van de adviseur is al net zo lang dubieus. De eerste handboeken voor adviseurs beginnen te verschijnen in de tijd van Aristoteles en worden steeds verfijnder aan het einde van de Hellenistische periode. Daarna duurt het tot de tweede helft van de 20e eeuw. Nu, in de 21e eeuw, hebben beginnende adviseurs de beschikking over enkele meters vakliteratuur.
Erik de Haan laat zien hoe ook voor de adviseur zelf het adviesvak dubieus is en blijft. Adviseren gaat voortdurend gepaard met verleidingen en risico’s. Verleidingen bijvoorbeeld van vleierij, zelfoverschatting en sarcasme , en risico’s bijvoorbeeld van zuchten onder verantwoordelijkheid , tobben met de eigen bijdrage en controleverlies. Om een middenkoers te houden hebben we inzicht nodig in onze eigen intentie als adviseur.

Dit boek houdt zich met die intentie van adviseren bezig, en laat zien dat er vele intenties zijn, maar dat ze vaak te maken hebben met vrijmoedig spreken, gevoel voor ironie en tragische patronen, zelfreflectie en het overlaten van verantwoordelijkheid. Het boek bevat daarnaast specifieke interventieschema’s en methodieken.
Adviseren voor gevorderden is een inspiratie en een aansporing. Een inspiratie om te ontdekken hoe filosofen, dramaturgen en ervaren adviseurs hebben gedacht over hun professie. Een aansporing om meer na te denken over wat zij doen. Al te vaak vergeten adviseurs dat hun vak behoort tot de branche van de kennisintensieve dienstverlening en dat het dus belangrijk is om regelmatig bij te leren en stil te staan bij wat je doet.
 


Inhoud

Voorwoord

Introductie: kenmerken van adviseren

  1. Kenmerken van binnenkomen
  2. Binnenkomen en vrijmoedig spreken
    Het communiceren van adviezen
    Vier argumentatievormen
    Argumentatievormen voor adviseurs
    De vrijmoedige adviseur
    Vrijmoedig spreken onder druk
    Conclusie
  3. Kenmerken van gezamenlijke probleemformulering
  4. Probleemformulering en ironie
    Weldadig spreken met dubbele tong
    Wat is ironie?
    Twee goddelijke voorbeelden van ironie
    De ironische adviseur
    Ironie als veranderkundige techniek
    Ironie en lotsbegrip
    Conclusie
  5. Kenmerken van interveniëren
  6. Interveniëren en macht
    Interveniëren is tussenbeide komen
    Waarop is een interventie gericht?
    De kunst van het interveniëren
    De machteloze adviseur
    Conclusie
  7. Kenmerken van veranderen
  8. Verankeren en verantwoordelijkheid
    De verantwoordelijkheid van de adviseur
    Waarom komt iets tot stand?
    Bevoegdheid en verantwoordelijkheid
    De onverantwoordelijke adviseur
    Conclusie
  9. Kenmerken van afscheid nemen en loslaten
  10. Loslaten en tragisch adviseren
    De adviseur als verbonden buitenstaander
    Het koor in de attische tragedie
    De tragische adviseur
    Welk genot bezorgt een tragedie?
    Conclusie

Nawoord: zomaar twintig minuten uit het leven van een adviseur

De uitnodiging
Gedachten voorafgaand aan het gesprek
Het gesprek zoals het plaatsvond
Het gesprek zoals het niet plaatsvond
Gedachten naar aanleiding van het gesprek
Het nagesprek

Bijlage A
enkele definities van adviseren

Bijlage B

vragenlijst persoonlijke rol en bijdrage van de adviseur

Literatuur

Index


 

U kunt het boek direct bestellen bij Van Gorcum