RELATIONELE COACHING
E. de Haan
Koninklijke Van Gorcum, Assen, 2007
ISBN-13: 9789023243489


Samenvatting

Relationele Coaching is een radicaal andere manier van kijken naar coaching, namelijk die welke de relatie centraal stelt, vanuit het perspectief van de coachee. Relationele coaching past binnen een lange traditie maar krijgt in de afgelopen decennia betrouwbare onderzoekresultaten als steun in de rug. Relationele Coaching geeft de moderne executive coach tien geboden om het eigen vak nog beter uit te oefenen:

  1. Zorg er in de eerste plaats voor niet te schaden;
  2. Heb vertrouwen;
  3. Commiteer je met hart en ziel aan je benadering, ook als je weet dat het niet uitmaakt welke professionele benadering je kiest;
  4. Voed de hoop van je coachee;
  5. Bekijk de coaching vanuit je coachee;
  6. Werk aan je coachingrelatie, bespreek haar expliciet;
  7. Als het niet goed klikt, ga dan op zoek naar een vervanger;
  8. Zorg goed voor jezelf;
  9. Blijf zo fris en onbevangen mogelijk;
  10. Maak je niet te veel zorgen over de specifieke dingen die je doet.

Dit boek laat zien hoe elk van deze motto’s is onderbouwd door degelijk kwantitatief onderzoek.

Relationele Coaching geeft niet alleen een compleet overzicht van het vak en van de nieuwste ontwikkelingen, maar ook van de state of the art in andere opzichten. In het tweede deel presenteert dit boek nieuw kwantitatief en kwalitatief onderzoek naar effecten en ervaringen van coaching. En in het derde deel vindt de lezer een introductie tot de activiteiten die een goede coach maken, en de mechanismen die toetsen dat coaches hun vak verstaan. Opleiding, accreditatie, supervisie en aanbevolen literatuur passeren hier de revue.

Inhoud
Voorwoord XI
Deel i: De wegen van het coachen 1
Inleiding: de wegen van het coachen 3

1. Van intake naar interventie:
de contouren van een ambacht
6
1.1 Coaching: een nieuwe trend? 6
1.2 Het ontwikkelen van een coachingrelatie 9
1.3 De organisatiecoach 12
1.4 Het speelveld van de coach 13
1.5 Een coach van binnen of buiten de organisatie? 15
1.6 Welke benadering voor wie? 16

2. Van stigma naar status: de groei van een professie
19
2.1 De exponentiële groei in de beoefening van coaching 19
2.2 Onderliggende maatschappelijke trends 21
2.3 Wat kunnen we leren van deze trends? 24

3. Van prijsvechten naar prijzen voor iedereen:
de werkzame
ingrediënten 27
3.1 Veel evidentie voor een grote effectiviteit 30
3.2 Geen verschil in effectiviteit tussen benaderingen 30
3.3 De werkzame bestanddelen zijn ‘gemeenschappelijk’ 32
3.4 Werkalliantie, therapeut en cliënt zijn de sterkst
werkzame bestanddelen 34
3.4.1 De kwaliteit van de relatie 34
3.4.2 De persoon van de therapeut 35
3.4.3 De persoon van de cliënt 37

4. Van interventie naar interactie: relationele coaching 40
4.1 Tien geboden voor de executive coach 40
4.2 Effectief coachen betekent relationeel coachen 44
4.3 De coachingrelatie als een aaneenschakeling van kritieke
momenten 47
4.4 Relationeel coachen maakt verschil op kritieke momenten 51

Deel ii: De wegen van het onderzoeken 55
Inleiding: de wegen van het onderzoeken 57
5. Coachees aan het woord:
welke interventies werken voor ons?
60
5.1 Inleiding 60
5.2 Beschrijving van het onderzoek 63
5.2.1 Deelnemers 63
5.2.2 Vragenlijsten 64
5.2.3 Procedure 67
5.3 Kwantitatieve resultaten: behulpzaamheid blijkt een generieke
ervaring te zijn 67
5.4 Kwalitatieve resultaten: waardering van het belang van de
coachingrelatie 72
5.5 Conclusie 74

6. “Ik twijfel dus ik coach”: spannende momenten van
beginnende
coaches 78
6.1 Inleiding 78
6.2 Eerste indeling van de 80 momenten 79
6.3 Samenvatting in de vorm van een ‘twijfelachtig’ verhaal 79
6.4 Hoe met deze spannende momenten en twijfels om te gaan? 81
6.4.1 Analyse 81
6.4.2 Synthese 86
6.5 Conclusie 88

7. “Ik worstel en kom boven”:
spannende momenten van ervaren
coaches 90
7.1 Inleiding 90
7.2 Eerste indeling van de 78 momenten 93
7.3 Samenvatting in de vorm van een ‘spannend’ verhaal 94
7.4 Hoe met deze spannende en kritieke momenten om te gaan? 95
7.4.1 Analyse 95
7.4.2 Synthese 101
7.5 Conclusie 104

8. Coaches aan het woord:
hoe om te gaan met spannende
momenten? 108
met Andrew Day, Eddie Blass, Charlotte Sills & Colin Bertie
8.1 Inleiding 108
8.2 Beschrijving van het onderzoek 109
8.2.1 Vergelijking met eerder onderzoek naar spannende momenten van ervaren coaches 110
8.2.2 Onderzoekmethode: het temporele proces en de supervisie 112
8.3 De temporele aspecten van de spannende momenten 113
8.4 Hoe met deze spannende momenten om te gaan: het gebruik van
supervisie 118
8.4.1 Analyse 118
8.4.2 Synthese 122
8.5 Conclusie 123

Deel iii: De wegen naar meesterschap 127
Inleiding: de wegen naar meesterschap 129
9. Opleiding en accreditatie van de executive coach 132
9.1 Competentiegebieden van de coach 132
9.1.1 Overtuigingen en waarden van de coach 132
9.1.2 Houding van de coach 133
9.1.3 Kennis van de coach 134
9.1.4 Strategische vaardigheden van de coach 135
9.1.5 Specifieke interventies van de coach 136
9.2 Coachopleidingen 137
9.2.1 Eerste jaar van een mastersopleiding 138
9.2.2 Tweede jaar van een mastersopleiding 140
9.2.3 Hoe coachopleidingen aansluiten bij competentiegebieden 142
9.3 Coachaccreditatie 143
9.3.1 Criteria voor accreditatie 144
9.3.2 Proces van accreditatie 146
9.3.3 Hoe coachaccreditatie aansluit bij competentiegebieden 150

10. Voortgaande professionele ontwikkeling van de
executive coach
152
10.1 Individuele professionele ontwikkeling 154
10.2 Co-coaching en intercollegiale consultatie 154
10.3 Coach supervisie 155
10.3.1 Proces van individuele supervisie 160
10.3.2 Proces van groepsupervisie 162 |

11. Bibliotheek van de executive coach 165
11.1 Inleiding: over coachen en lezen 165
11.2 Een historisch overzicht in fictie 166
11.2.1 Homerus’ Odyssee: de triomf van mentor-coach Athene 166
11.2.2 Platos Meno: de ontmoeting met de sidderrog 168
11.2.3 Yaloms When Nietzsche wept: de midlife crisis 170
11.3 Hoogtepunten uit de coachingliteratuur 172
11.3.1 Stroekens Kleine psychologie van het gesprek:
vademecum voor helpende gesprekken 172
11.3.2 O’Neills Executive coaching with backbone and heart:
de coach als partner 174
11.3.3 Peltiers The psychology of executive coaching:
systematische inspiratie 176
11.4 Hoogtepunten uit de psychotherapie 178
11.4.1 Herons Helping the cliënt: specifieke interventies die helpen 178
11.4.2 Rogers’ On becoming a person: iets van mijzelf laten zien 180
11.4.3 Malans Individual psychotherapy:
coachen als een wetenschap 182
11.5 Boeken over de zorg voor de coach 184
11.5.1 Millers Das Drama des begabten Kindes:
hoe zijn we eigenlijk coach geworden? 184
11.5.2 Foucaults Fearless speech: zorgen voor jezelf 187
11.5.3 Hawkins & Shohets Supervision in the helping professions:
en wie zorgt voor de coach? 189

12. Toekomst van de executive coach 193
12.1 De rol van onderzoek voor coaching 194
12.2 De rol van coaching voor arbeidsorganisaties 196

Bijlage A: 80 spannende momenten van beginnende coaches 199
Bijlage B: 78 spannende momenten van ervaren coaches 216
Bijlage C: casusbeschrijving Tamara 244
Bijlage D: verbatim transscriptie Ken 253
Bijlage E: gedragscode voor executive coaches 259
1. Uitgangspunten 259
2. Ethische code 259
3. Praktijkcode 261
Bijlage F: intake-instrumenten en checklists 263
1. Voor de gecoachte 263
2. Voor de coach 264
3. Voor triangulaire contracten 265
Literatuur 268
Index 275

U kunt het boek direct bestellen bij Van Gorcum